Οδηγός για την ορθή χρήση των βοτάνων

Όταν ξεκινάμε να καταναλώνουμε βότανα για θεραπευτικούς και όχι μόνο σκοπούς, είναι καλό να έχουμε κάποιες βασικές πληροφορίες ώστε να γίνεται και σωστή κατανάλωση χωρίς παρενέργειες αλλά και να δούμε τα ποθητά αποτελέσματα. Παρακάτω σας παραθέτουμε τους βασικούς παράγοντες που πρέπει να λάβετε υπόψη:

1. Φύλαξη: ο καλύτερος τρόπος φύλαξης και διατήρησης των βοτάνων είναι η χρήση γυάλινων δοχείων. Δεν πρέπει να κλείνουν αεροστεγώς για να μπορούν τα βότανα να «αναπνέουν», οπότε η χρήση χάρτινου καλύμματος είναι θεμιτή. Δεν πρέπει ποτέ να εκτίθενται στο ηλιακό φως ή σε χώρους με υγρασία.

2. Ο παράγοντας του βάρους: όπως είναι λογικό, άτομα με μεγαλύτερο όγκο, χρειάζονται μεγαλύτερη δοσολογία από ότι άτομα με μικρότερο όγκο ή άτομα τα οποία είναι πολύ λεπτά. Όπως και σε πολλές φαρμακευτικές θεραπείες, οι γυναίκες χρειάζονται μικρότερες ποσότητες από τους άντρες, δεδομένου ότι ο μέσος όγκος είναι μικρότερος από αυτόν ενός άντρα. Τα παιδιά και οι ηλικιωμένοι, πρέπει να παίρνουν ακόμα μικρότερες δοσολογίες.

3. Κλίμα: ανάλογα από το κλίμα της εκάστοτε περιοχής ή χώρας, οι θεραπευτικές ιδιότητες των βοτάνων, έχουν και άλλη επιρροή στον οργανισμό. Σε θερμά κλίματα, οι θεραπευτικές ιδιότητες των βοτάνων και τα αποτελέσματα μιας θεραπείας είναι μεγαλύτερης έντασης από ότι σε ψυχρότερα κλίματα. Επόμενο είναι λοιπόν να πρέπει η δοσολογία να είναι μικρότερη στα θερμότερα κλίματα.

4. Διαφορετικοί οργανισμοί – διαφορετικές αντιδράσεις: Όλοι οι άνθρωποι δεν έχουν την ίδια ανοχή στα βότανα. Μπορεί ακόμα κάποιοι άνθρωποι να έχουν αλλεργίες οι οποίες να προκαλέσουν σοβαρές επιπλοκές. Το καλύτερο είναι να γίνεται πρώτα μια δοκιμή, με μικρή δόση βοτάνου, για να φανούν τυχόν παρενέργειες. Η δόση που θα αντιστοιχούσε σε ένα παιδί είναι μια καλή βάση δοκιμαστικής δόσης σε ενήλικα. Σε περίπτωση ανοχής του βοτάνου καλό είναι να μην προχωρήσουμε κατευθείαν σε κανονική δόση ενήλικα, αλλά να διατηρούμε μια σταθερή αυξητική στάση παρατηρώντας τυχόν παρενέργειες και αντιδράσεις του οργανισμού για 2 με 3 μέρες.

5. Δοσολογία βοτάνων για παιδιά: Η βασική αρχή για να καθορίζουμε τις δόσεις για ένα παιδί είναι η εξής: δεδομένου ότι το μέσο βάρος ενός ενήλικα είναι 75 κιλά (οι μέσοι όροι καθορίζονται βάση ενήλικα άντρα στη συγκεκριμένη περίπτωση) και το μέσο βάρος ενός παιδιού είναι 25 περίπου κιλά, ένα παιδί έχει το 1/3 του βάρους ενός ενήλικα. Η δόση βοτάνων που μπορεί να λάβει λοιπόν ένα παιδί είναι το ένα τρίτο της τυπικής δοσολογίας.

6. Χρήση των βοτάνων κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης: ο γυναικείος οργανισμός αντιδρά πολύ διαφορετικά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Είναι λοιπόν φρονιμότερο όταν καταναλώνουν βότανα, να είναι σε μικρότερες ποσότητες και πάντα να προσέχουν για τυχόν αντιδράσεις του οργανισμού. Βεβαίως θεραπευτικά βότανα πρέπει να αποφεύγονται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και προτιμώνται βότανα ήπια και κυρίως θρεπτικά. Βότανα τα οποία είναι διουρητικά, καθαρτικά και κυρίως εμμηναγωγά, απαγορεύεται ρητά να χρησιμοποιούνται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Γενικότερα τα βότανα που έχουν πολλές ιδιότητες ενεργές στην περιοχή της κοιλιακής χώρας πρέπει να αποφεύγονται.

7. Νευρικοί άνθρωποι: σε άτομα με ευαίσθητο νευρικό σύστημα πρέπει η ποσότητα να είναι μικρότερη από ότι σε άτομα με γερό και υγιές νευρικό σύστημα.

8. Για άτομα με υψηλή πίεση: άνθρωποι που υποφέρουν από υψηλή πίεση πρέπει να αποφεύγουν βότανα που διεγείρουν την καρδιακή λειτουργία ή συστέλλουν τις αρτηρίες και τα τριχοειδή αγγεία. Παραδείγματα βοτάνων που πρέπει να αποφεύγονται είναι η γλυκόριζα και η εφέδρα. Το σκόρδο βέβαια μπορεί να χρησιμοποιείται αλλά σε φυσιολογικές δόσεις.

9. Συνδυασμοί βοτάνων: οι συνδυασμοί των βοτάνων πρέπει γίνονται με προσοχή και μελέτη. Πολλά βότανα όταν συνδυάζονται είτε εξουδετερώνουν το ένα το άλλο λόγω αντίθετων ιδιοτήτων, είτε όντας το ένα ισχυρότερο του άλλου, να υπερκαλύπτει τις ευεργετικές ιδιότητες του δεύτερου. Οπότε μεταξύ βοτάνων πρέπει να υπάρχει η σωστή συνέργεια.

10. Υπακτικά βότανα: όταν παίρνουμε βότανα για την καταπολέμηση της δυσκοιλιότητας, πρέπει να ξεκινάμε με κάτι ήπιο και η κατανάλωση να γίνεται νωρίς το πρωί ώστε να μην διαταραχθεί ο ύπνος . Ο μέσος χρόνος ενέργειας ενός ήπιου βότανου είναι 1 με 3 μέρες, όταν ένα πιο ισχυρό υπακτικό βότανο μπορεί να λειτουργήσει μέσα σε 4 με 8 ώρες. Όταν ξεκινάτε μια θεραπεία ήπιας μορφής, μην αυξήσετε τη δοσολογία πριν το πέρας της τρίτης μέρας, γιατί πιθανότατα θα υπάρξουν ανεπιθύμητα αποτελέσματα.

11. Ηρεμιστικά και αντισπασμωδικά βότανα: για να επέλθουν τα επιθυμητά αποτελέσματα, η χορήγηση πρέπει να γίνεται λίγο πριν τον ύπνο και με άδειο στομάχι.

12. Στυπτικά βότανα και ιχνοστοιχεία: τα στυπτικά βότανα δεν πρέπει να λαμβάνονται παράλληλα με συμπληρώματα διατροφής που περιέχουν σίδηρο. Οι τανίνες οι οποίες περιέχονται σε στυπτικά βότανα, «τραβάνε» το ασβέστιο, το σίδηρο και άλλα σημαντικά ιχνοστοιχεία μέσω του εντέρου. Για αυτό το λόγο η χρήση πρέπει να γίνεται για περιορισμένη χρονική περίοδο.

13. Βότανα που καθαρίζουν το αίμα: πάντα η κατανάλωση πρέπει να γίνεται με άδειο στομάχι για να υπάρξει αποτέλεσμα.

14. Ισχυρά βότανα: επιβάλλεται μεγάλη προσοχή στη χρήση βότανα που έχουν πολύ ισχυρή δράση, όπως το άγριο κυπαρίσσι, το εκουιζέτο, το κώνειο, η αχιλλέα κ.α.

15. Πικρά βότανα: τα πικρά βότανα επηρεάζουν την πέψη, το στομάχι και τα συγγενή όργανα. Οπότε προτιμώνται για αντιμετώπιση δυσκολίας στη χώνεψη και στις καούρες. Η τονωτική τους δράση προστατεύει και ανακουφίζει από τα συμπτώματα.

16. Ιδανικές θερμοκρασίες αφεψήματος: ένα καυτό έγχυμα ή αφέψημα, χρησιμοποιείται για να προκαλέσει εφίδρωση. Λόγοι που επιθυμούμε αυτό το αποτέλεσμα μπορεί να είναι επίμονος πυρετός, αποτοξίνωση ή αδυνάτισμα. Ένα δροσερό έγχυμα, χρησιμοποιείται κυρίως για τόνωση και διέγερση του οργανισμού, ενώ ένα ζεστό, για χαλάρωση και καταπολέμηση αϋπνίας και στρες.