Ασφαλή βοτανα για βρέφη και παιδιά

Τα βοτανα προσφέρονται για πληθώρα χρήσεων στην καθημερινότητα μας, με άμεση και ανώδυνη αντιμετώπιση πολλών προβλημάτων όπως δερματικούς ερεθισμούς, πονοκεφάλους, αϋπνία, πυρετό, πονόδοντο, υπερένταση και πολλές ακόμα καθημερινές προκλήσεις. Τα βρέφη και τα παιδιά, μια πολύ ευαίσθητη ηλικιακή ομάδα, είναι καλό για τον αγνό οργανισμό τους, να μη μπαίνουν κατευθείαν στο Γολγοθά της φαρμακευτικής αντιμετώπισης για απλές καθημερινές ενοχλήσεις, ενώ με την σωστή και προσεκτική χρήση, τα βότανα θα σας λύσουν τα χέρια!

Φυσικά πριν τη χρήση είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε τον παιδίατρο σας, ενώ στις πρώτες χρήσεις να είστε τρομερά προσεκτικοί καθώς δεν γνωρίζετε τυχόν αλλεργίες των παιδιών σας. Ας δούμε λοιπόν από τα πρώτα βήματα, πως μπορούμε να εκμεταλλευτούμε τα βότανα:

Ξεκινάμε από τις σωστές δοσολογίες κατανάλωσης, όπου όταν για έναν ενήλικο η δοσολογία είναι μια κούπα τσάι, για ένα βρέφος μέχρι 1 έτους είναι 2 κ.γ., για μωρό 1 -3 ετών είναι 3 κ.γ., 3 – 6 ετών είναι 1 κ.σ, 6 – 9 ετών είναι 2 κ.σ., 9 – 12 ετών είναι 3 κ.σ., 12 – 15 μια κούπα μονού ελληνικού, 15 – 18 μια κούπα διπλού ελληνικού. Όταν έχουμε να κάνουμε με σιρόπι βοτάνων ή εκχύλισμα, μόνο με τη συμβουλή του γιατρού στη δοσολογία, παρόλο που υπάρχει ένας γενικός κανόνας που λέει ότι στις 60 σταγόνες για ενήλικο, αντιστοιχούν 2 σταγόνες σε βρέφος έως 3 μηνών, 3 σταγόνες 3 -6 μηνών, 4 σταγόνες 6 – 9 μηνών και προχωράει αναλογικά φτάνοντας τις 10 σταγόνες σε μωρά 2 – 3 ετών. Μέχρι 6 μηνών καλύτερα να αποφεύγεται η εσωτερική χρήση βοτάνων και να περιοριζόμαστε στην εξωτερική.

Χρήσεις:

Τσάι σε: θηλάζουσες μητέρες, βρέφη άνω των 6 μηνών, λουτρά, κομπρέσες, πλύσεις, προσθήκη σε χυμό, γάλα, γρανίτες (μετά τον 9ο μήνα).
Έλαιο με εκχύλιση βοτάνων σε: απαλά έλαια για μασάζ, κηραλοιφή, λουτρά.

Δεν πρέπει ποτέ να προσπαθήσετε να γλυκάνετε ένα τσάι με μέλι γιατί δεν είναι ασφαλές για παιδιά κάτω των 12 μηνών.

Αποφεύγουμε τη χρήση καταπλάσματος σε παιδικό δέρμα, αλκοολικά εκχυλίσματα και αιθέρια έλαια σε μικρά παιδιά και μωρά είναι απαγορευτικά με ελάχιστες εξαιρέσεις όπως η λεβάντα και στις δοσολογίες που αναφέρουμε παρακάτω, ενώ δεν δίνουμε ποτέ βότανα σε κάψουλες σε παιδιά κάτω των 2 ετών.

Πυρετός και ιώσεις

Με την πρώτη εμφάνιση χαμηλού πυρετού, δεν είναι ανάγκη η χορήγηση αντιπυρετικού. Το πρώτο βήμα είναι η επαρκής και διαρκής ενυδάτωση του οργανισμού. Στη συνέχεια, κρύες κομπρέσες με αφέψημα από χαμομήλι βοηθούν όταν ο πυρετός είναι πιο υψηλός. Τα βότανα που μπορείτε να κάνετε τσάι και να χορηγήσετε στις ανωτέρω δοσολογίες με βάση την ηλικία, είναι τα εφιδρωτικά ώστε να πέσει ο πυρετός όπως νεπέτα, σαμπούκο, ginger και κανέλα. Η νεπέτα σε συνδυασμό με σαμπούκο είναι ιδανικά.

Για βήχα μπορείτε να φτιάξετε ένα τσάι με θυμάρι, νεπέτα ή γλυκόριζα για λουτρά. Όταν βλέπετε ότι συνοδεύεται από μπούκωμα, οι εισπνοές με αιθέρια έλαια θα λύσουν το πρόβλημα. Σε μια κατσαρόλα με βρασμένο νερό, προσθέτετε μέχρι 2 σταγόνες αιθέριων ελαίων ευκάλυπτου, μέντας και θυμάρι. Η γλυκόριζα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε πολύ μικρή ποσότητα εσωτερικά, σε αναλογία όπως αναφέρουμε παραπάνω, ενώ μπορείτε να στάξετε μια σταγόνα από τσάι γλυκόριζας στη θηλή πριν το θηλασμό για αποφυγή βήχα, κολικών και αερίων.

Πονόδοντος – πρώτα δόντια

Ένα βάσανο για τα μωράκια τα πρώτα δόντια, μπορούν όμως να βρουν ανακούφιση με χαμομήλι, μελισσόχορτο και σκουτελλάρια. Ιδανικό είναι το χαμομήλι καθώς μπορείτε να εμποτίσετε ένα βαμβακερό πανάκι με χαμομήλι και να το παγώσετε στο ψυγείο. Όταν θα πιπιλίσει το ύφασμα θα ανακουφιστεί αμέσως. Δοκιμάστε και κρύα μπανάνα που θα κάνει απαλές μαλάξεις στα ούλα. Τα γνωστά συμπτώματα όταν βγαίνουν δοντάκια είναι δαγκώματα, σιελόρροια, τρίψιμο ούλων, ευερεθιστότητα, μείωση όρεξης για στερεά φαγητά.

Εξάνθημα από πάνα – δερματικοί ερεθισμοί

Οι λόγοι να δημιουργηθεί εξάνθημα είναι πάρα πολλοί στο ευαίσθητο παιδικό δέρμα. Χρειάζονται βότανα που καταπραΰνουν την επιδερμίδα και αντιμετωπίζουν μολύνσεις. Ιδανική λύση είναι η κηραλοιφή με έλαιο καλέντουλας, ή/και αλθαία, πλαντάγκο, σύμφυτο. Το σύμφυτο είναι ιδανικό για προστασία από μολύνσεις και γρήγορη επούλωση εξανθημάτων και πληγών. Ο συνδυασμός καλέντουλας με χαμομήλι είναι επίσης πολύ καλός αλλά πρέπει πρώτα να δοκιμάσετε το χαμομήλι σε μικρή επιφάνεια του δέρματος του μωρού σας γιατί αρκετά παιδιά είναι αλλεργικά στο χαμομήλι. Τι άλλο μπορείτε να κάνετε: αλλάξτε την πάνα όσο πιο συχνά μπορείτε ώστε να μην μένει υγρασία στην επιδερμίδα, αφήστε το μωρό σας χωρίς πάνα για λίγη ώρα κάθε μέρα, προτιμήστε φυτικά σαπουνάκια χωρίς χημικά.

Κολικοί – αέρια

Σημαντικό για την αποφυγή κολικών είναι η μικρή παύση από γάλα, δημητριακά, γλυκαντικές ουσίες, λάχανο, μπρόκολο, κουνουπίδι, κρεμμύδι, σκόρδο από τη διατροφή της μητέρας αν θηλάζει. Επίσης η μητέρα καλό είναι να αποφύγει πικάντικα μπαχαρικά και καφέ. Η πηγή του πόνου αλλά ακόμα και αν είναι πραγματικά πόνος ή ενόχληση, δεν είναι απόλυτα γνωστό. Αλλά σίγουρα ταλαιπωρούν το νεογέννητο τους πρώτους 6 μήνες της ζωής του, με άστατο ύπνο και εκνευρισμό. Ανακούφιση προσφέρει η αλλαγή στάσης, το τύλιγμα σε κουβερτούλα να νιώθουν ασφάλεια, το λίκνισμα, γενικά οι ρυθμικές κινήσεις και οι λευκοί θόρυβοι. Το απαλό, κυκλικό μασάζ στη κοιλίτσα δεξιόστροφα, με μια κουταλιά της σούπας αμυγδαλέλαιο με 3 σταγόνες αιθέριο έλαιο λεβάντα θα το ανακουφίσει και θα του χαρίσει ήρεμο ύπνο. Δοκιμάστε τσάι από χαμομήλι, μελισσόχορτο, ginger, γλυκόριζα. Μπορείτε επίσης να κάνετε ζεστά λουτρά στο μωρό σας με λίγο τσάι με χαμομήλι, λεβάντα και μελισσόχορτο καθώς θα το ανακουφίσει αμέσως. Η γλυκόριζα είναι αντιφλεγμονώδης και αντιμετωπίζει τη δυσπεψία ενώ έχει υπέροχη γεύση, άλλα δεν πρέπει να ξεπερνάμε τις δοσολογίες. Άλλα πολύ καλά βότανα για καταπολέμηση των κολικών είναι η νεπέτα και ο δυόσμος (όχι μέντα). Μπορείτε αν θηλάζετε να καταναλώνετε εσείς τα ανωτέρω βότανα σε κανονικές δοσολογίες ενηλίκων ώστε να περνούν οι ιδιότητες στο βρέφος μέσω του μητρικού γάλακτος.

Βοτανα για Μώλωπες

Όσο εύκολο είναι να δημιουργηθούν στην ευαίσθητη επιδερμίδα του μωρού σας, τόσο εύκολο είναι να φύγουν, με τοπική χρήση σύμφυτου, λεβάντας, καλέντουλας και δεντρολίβανου σε έλαιο ή κηραλοιφή.

Βότανα για Ψείρες

Ναι είναι ένα ακόμα μεγάλο πρόβλημα για παιδιά που ξεκινούν να πηγαίνουν στο προνήπιο. Η ιδανική λύση είναι μια σταγόνα αιθέριου ελαίου tea tree σε κάθε λούσιμο. Είναι αντιμικροβιακό, απολυμαντικό, εντομοαπωθητικό. Το ίδιο ισχύει για το θυμάρι. Μπορείτε να το κάνετε και προληπτικά ώστε να αποφύγετε τις δυσάρεστες συνέπειες.

Βότανα για εκνευρισμό και αϋπνία

Οι λόγοι μπορούν να είναι πολλοί καθώς δεν ξέρουμε τι νιώθει ακριβώς ένα μωρό όταν δεν νιώθει άνετα. Μπορεί να είναι εκνευρισμός, μπορεί να είναι πονοκέφαλος, μπορεί να είναι πονόκοιλος. Η νεπέτα είναι ιδανική καθώς ανακουφίζει από αναπνευστικά προβλήματα, βήχα, μπουκωμένη μύτη, εκνευρισμό και αντιμετωπίζει την αϋπνία και την δυσπεψία. Φυσικά παρόμοια δράση έχει το χαμομήλι, ηρεμώντας το βρέφος ενώ είναι ήπιο ηρεμιστικό χωρίς να έχει παρενέργειες σε μωρά και παιδιά αν και εφόσον δεν είναι αλλεργικά φυσικά. Μην ξεχνάτε το σταθερό πρόγραμμα στον ύπνο του βρέφους ώστε να μπορέσει να μπει σε σειρά!

Βότανα για ερεθισμο και μολύνσεις ματιών

Είναι πολύ εύκολο να δείτε ερεθισμό στα ματάκια ενός βρέφους, ειδικά όταν ένας δακρυϊκός πόρος έχει φράξει. Ακίνδυνη και ιδιαίτερα αποτελεσματική είναι η ευφράζια, ενώ το μόνο που χρειάζεται να κάνετε είναι πλύση στα μάτια με τσάι από ευφράζια σε ένα καθαρό μπαμπάκι ή γάζα. Με 4 – 5 επαναλήψεις την ημέρα, σε μια εβδομάδα το πολύ τα μάτια θα είναι πεντακάθαρα. Το χαμομήλι επίσης αντιμετωπίζει πολύ αποτελεσματικά τις μολύνσεις ματιών.

Νινιδα – σμηγματορροϊκή δερματίτιδα

Είναι ελάχιστα τα βρέφη που τη γλιτώνουν από τη νινίδα, ενώ διαρκεί από 3 μήνες έως ένα χρόνο από την ημέρα γέννησης. Μια απλή και πολύ αποτελεσματική λύση, είναι η εκχύλιση φρέσκου δεντρολίβανου σε έλαιο jojoba, βερίκοκο, ροδάκινο ή αμυγδαλέλαιο. Το δεντρολίβανο τονώνει το τριχωτό, καταπολεμά ξηροδερμία και δερματικές παθήσεις οπότε είναι ιδανικό για βρέφη σε ένα απαλό και θρεπτικό έλαιο. Τη ίδια δράση και ίσως πιο φιλική σε βρέφη έχει η καλέντουλα. Μπορείτε να εκχυλίσετε καλέντουλα σε αμυγδαλέλαιο ή ελαιόλαδο και να προσθέσετε μια σταγόνα αιθέριο έλαιο γεράνι. Κάντε μαλάξεις στο κεφαλάκι του βρέφους και αφήστε για 20 λεπτά τουλάχιστον. Μετά χτενίζετε απαλά με μια μαλακή βούρτσα, ξεπλένετε και λούζετε με το βρεφικό σαμπουάν.

Χρήση αιθέριων ελαίων

Η χρήση σε βρέφη και παιδιά πρέπει να γίνεται με μεγάλη προσοχή. Μπορείτε να χρησιμοποιείτε μικρές ποσότητες από αιθέρια έλαια που παράγονται από άνθη όπως λεβάντα, χαμομήλι, νερολί, τριαντάφυλλο και γεράνι. Η χρήση τους πρέπει να γίνεται μόνο εξωτερικά και σε πολύ μικρή ποσότητα διαλυμένα σε βάση ελαίου. Δηλαδή για 30ml ελαίου μπορείτε να χρησιμοποιήσετε 1 με 2 σταγόνες αιθέριων ελαίων για μαλάξεις, σε μια κουταλιά της σούπας 1 σταγόνα αιθέριου ελαίου για προσθήκη σε λουτρό, 2 σταγόνες αιθέριο έλαιο σε συσκευή αρωματοθεραπείας πριν τον ύπνο και μόνο για 1 ώρα στο χώρο που κοιμάται το βρέφος όταν έχει βήχα. Επίσης μπορείτε να προσθέσετε αιθέριο έλαιο σε κηραλοιφή για συγκάματα και στον υγραντήρα.

Προφυλάξεις – διευκρινίσεις

Όπως παρακολουθείτε στενά το παιδί σας για αλλεργικές αντιδράσεις σε κάθε νέα τροφή που του δίνετε, έτσι πρέπει να κάνετε και με τα βότανα. Τα βότανα πρόκειται επίσης για τροφές, μάλιστα με θεραπευτικές ιδιότητες. Αν δείτε το παιδί σας να έχει ένα εξάνθημα μετά από μικρή (ελάχιστη) κατανάλωση ενός βοτάνου, ή να μην το δέχεται, ξέρετε τι να αποφύγετε από βότανα σιγά σιγά.

Στην αρχή μπορεί να σας φανεί δύσκολο να προσπαθήσετε να εντάξετε τα βότανα στη ζωή και τη διατροφή του μωρού σας, αλλά μόλις ξεκινήσετε θα δείτε ότι δεν είναι δύσκολο αλλά μια καλή συνήθεια!